25 mrt

Wilde paarden

Paarden zijn duizenden jaren geleden door de mens getemd. Alle tamme paardenrassen die nu bestaan behoren tot dezelfde soort. Maar er zijn nog andere paardensoorten, die soms wel, soms niet getemd zijn. De meest bekende daarvan zijn de zebra en de ezel – maar er zijn er meer. Voor een groot deel zijn deze paarden onbekend omdat ze bedreigd zijn. Ze worden bejaagd, of ze worden weggeconcurreerd door tamme paardenkuddes en ander vee. Leer hier een paar bijzondere nieuwe soorten paarden kennen.

Afrikaanse ezel

De kleinste soort wild paard komt nog in kleine groepjes voor in Afrika. Ezels leven in (half)woestijnen. Om in droge gebieden met weinig voedsel te kunnen gedijen, zijn ezels slim, sterk en koppig. Die eigenschappen zie je ook terug in tamme ezels.

Kiang

De kiang lijkt qua uiterlijk op een kruising tussen een paard en een ezel. Dit mooi gekleurde dier leeft in groepen op de hoogvlakten van de Himalaya. Ze komen nog in een vrij groot gebied voor, maar hebben last van concurrentie door tamme paarden.

Onager

Vroeger kwam de onager, waarvan er verschillende ondersoorten bestaan, door heel Azië en het Midden-Oosten voor. Vroege volkeren zoals de Soemeriërs probeerden de dieren te temmen en voor hun strijdwagens te spannen. Dat werd geen succes, omdat de dieren altijd wild blijven. Nu komen de verschillende ondersoorten nog maar in kleine leefgebieden voor, en sommige ervan zijn zelfs al uitgestorven. Vooral stroperij is daarvan een oorzaak.

Zebra’s

Zebra’s zijn niet te verwarren met andere wilde paarden, door hun aantrekkelijke zwart-witte streepjespatroon. Deze dieren zijn zo populair dat je ze tegenkomt in dierentuinen, op verjaardagstaarten van https://www.jeeigentaart.nl/ en in kinderboeken. Er zijn drie soorten zebra’s, die ook weer in een aantal ondersoorten te verdelen zijn.

  • De Grévyzebra is bedreigd – hij komt alleen in delen van Ethiopië en Kenia. Hij heeft dunne strepen en lange manen.
  • De steppezebra komt nog in grote delen van Zuid- en Zuidoost-Afrika voor. Ze leven in kleine groepen die “harems” genoemd worden, en die zich aaneensluiten tot grote kuddes. Soms hebben ze vage bruine strepen tussen de zwarte strepen. Eén ondersoort die nu uitgestorven is, de quagga, had alleen strepen op zijn hoofd en hals, en was verder bruin.
  • De bergzebra leeft in droge bergachtige gebieden in Zuid-Afrika. Ze leven in kleine groepjes en vormen geen kuddes.

Przewalskipaard

Een wilde paardensoort die van alle levende paarden het dichtst bij ons tamme paard staat. Er zijn niet veel exemplaren, maar het dier wordt teruggebracht in zijn natuurlijke omgeving (de steppe) in verschillende wildparken in Mongolië. Przewalskipaarden zijn lichtbruin met zware manen, zijn stevig gebouwd en hebben een groot hoofd. Ze leven in kleine familiegroepen.

Tarpan

Dit wilde paard was ook nauw verwant aan het tamme paard, en misschien de stamvader daarvan. Het leefde op de steppes van Oost-Europa en Centraal-Azië. Er werd op de tarpan gejaagd voor het vlees en voor de huid. En ook omdat het dier schade opleverde aan akkers, en vaak tamme merries “ontvoerde”. De tarpan is ergens in de 19e eeuw uitgestorven.

thunderstruck